Obok Leśmiana jest literackim bohaterem Europejskiego Festiwalu Smaku. W wierszu Prowincja Noc najpiękniej napisał o blaszanym koguciku. Poeta na najwyższym poziomie pojawi się w restauracji 2 PI ER, położonej na najwyższym poziomie budynku Lubelskiego Centrum Konferencyjnego. Poeta pojawi się także w innych punktach miasta.
na wieży furgotał blaszany kogucik
na drugiej zegar nucił
mur fal i chmur popękał
w złote okienka
gwiazdy lampy
lublin nad łąką przysiadł
sam był
i cisza
Amuse-bouche, czyli niewielkie danie o wielkim znaczeniu. Serwowane w restauracji przed pierwszą przystawką. Przedsmak. Wieczór z Panem Czechowiczem to przedsmak Europejskiego Festiwalu Smaku. Będą wiersze, opowieść o Lublinie Czechowicza i kolacja, którą poeta Czechowicz zjadł w knajpie Ojca Grudnia. W pamiętnikach czytamy, że poeta Czechowicz lubił zaspokoić głód po proletariacku. Kiełbasą na gorąco i siwuchą. – Rezerwacje proszę składać pod nr. tel +48 730 741 230. Ilość miejsc ograniczona. Będziemy czekać na Was w czwartek, 30 sierpnia o 20 – mówi Kuba Piętowski, szef kuchni restauracji 2 PI ER, który przyrządzi dla was kiełbasę po proletariacku.
Co w programie? Na najwyższym poziomie Lubelskiego Centrum Konferencyjnego
Joanna Zętar z Ośrodka Brama Grodzka Teatr NN podczas prezentacji multimedialnej zabierze Was w podróż po Lublinie Czechowicza. Na przedwojennych zdjęciach zobaczycie, gdzie się urodził, gdzie mieściła się redakcja, w której pracował, gdzie czytał wiersze i gdzie jadał.
Dr Jarosław Cymerman, szef Muzeum Czechowicza w rozmowie z dr hab. Aleksandrem Wójtowiczem, historykiem literatury, edytorem, adiunktem w Zakładzie Literatury XX i XXI wieku Instytutu Filologii Polskiej UMCS, sekretarzem redakcji „Artes Humanae” – na historycznej kanapie przeniosą się do zakładu gastronomicznego Ojca Grudnia. Będą wiersze, anegdoty, ciekawostki poety na najwyższym poziomie.
Szef Kuba Piętowski zadba o posiłek. Będziecie mogli zaspokoić głód “Po proletariacku. Kiełbasą i siwuchą” (ulubione danie Czechowicza). Na deser będą ukochane ciasteczka poety.
Zaspokoić głód po proletariacku
Być może to właśnie o „knajpie ojca Grudnia” wspominał Feliks Araszkiewicz, opisując jedno ze spotkań z Czechowiczem: Zaciągnęliśmy go [Czechowicza] kiedyś do nowo reaktywowanego Związku Literatów Lubelskich, na jeden z „wieczorów czwartkowych”, które co tydzień w ciasnych, lecz przytulnych salkach Muzeum [przy ul. Narutowicza 4, obecna Biblioteka im. H. Łopacińskiego] gromadziły miłośników poezji i literatury pięknej. Ktoś mówił o twórczości Czechowicza, potem czytano jego wiersze, bo sam nie chciał, był jakiś smutny, kwaśny. Po skończonym wieczorze poszliśmy do pobliskiej podrzędnej restauracyjki. Byliśmy głodni, zaspokoiliśmy głód po proletariacku, siwuchą i kiełbasą.
„Knajpa ojca Grudnia” – ile cycków?
Był to legendarny w życiu lubelskiej cyganerii lokal potocznie zwany też knajpą „Pod siedmioma cyckami”. Józef Łobodowski: Na ul. Narutowicza mieścił się zakład Jana Grudzińskiego, alias ojca Grudnia, cieszył się swoistym powodzeniem w tej części miasta. Niektórzy woleli ordynarną nazwę: knajpa „Pod siedmioma cyckami”.
Przed pierwszą wojną światową mieściła się tu żydowska restauracja. Wieść gminna głosiła, że w czasie odwrotu armii rosyjskiej Kozacy Dońscy zgwałcili cztery córki restauratora, a jednej z nich ucięli po pijanemu pierś. Stąd malownicza nazwa, jednakże w owych czasach była rzadko używana. Najczęściej mówiło się: idziemy do ojca Grudnia albo jeszcze prościej do Grudnia. […]
Wtajemniczeni twierdzili, że w młodości Grudzień był nożowcem i włamywaczem. Po ożenku wynajął lokal, stojący pusty od wybuchu wojny. […] Młodsze pokolenie przestępcze traktowało go z szacunkiem PER panie Grudziński a co zaufani klienci mówili panie Grudzień, ale tych drugich było niewielu gdyż stary knajpiarz miał swój ambit i mało kogo dopuszczał do komitywy. […]
Właściwie była to piwiarnia bez prawa wyszynku wódki, ponieważ Grudzień nie chciał płacić wysokich podatków. Odpuszczał więc wyborową i policyjną tylko zaufanym, podając ją w maszynce do kawy. Piło się zatem filiżankami, mając zawsze baczenie na drzwi, czy nie wejdzie glina. Z policją Grudzień utrzymywał dobre stosunki, ale zawsze istniała możliwość, że zajrzy któryś z niewtajemniczonych i narobi rabanu. […]
Poza dużą salą z szynkwasem, lokal składał się z kuchni i dwóch pokoi. W jednym z nich stał bilard z grzybkiem, w drugim, o osobliwym wejściu z podwórka, stary, dobrze sfatygowany tapczan. […] Gdyby ta oto kanapa – mawiał ojciec Grudzień – umiała mówić to by takie rzeczy opowiedziała, że ludziom włosy na głowach by stawały. Kto się tylko na niej nie przewracał!! Bywały i mężatki z inteligencji. A mnie co?! Ja jestem człowiek dyskretny. Przychodzą, płacą… udaję, że nic nie widzę. Tu jedna pani inżynierowa… – tu przymrużał opłynięte tłuszczem oko – at, czy to ona jedna. Ale dla mnie dyskrecja przede wszystkim! Jeszcze jedna maszynka czarnej wyborowej… […]
Towarzystwo w knajpie było zawsze mieszane. Dziewczęta wątpliwej reputacji, dorożkarze, policjanci, złodziejaszki i nożowcy, ale również spokojni robociarze i rzemieślnicy z sąsiednich domów. Zaglądali pracownicy z pobliskiej fabryki likierów Vettera mieszczącej się na ul. Bernardyńskiej. W lokalu do awantur prawie nigdy nie dochodziło. Mimo dobrze zaawansowanej astmy, Grudzień zachował straszliwą siłę w obu rękach i winnego zaburzenia porządku wystawiał w trybie doraźnym na ulicę. Na rozrabianie odważał się chyba tylko nowy gość, nie znający ojca Grudnia i niepisanego regulaminu knajpy. Grudzień stale podkreślał, że do niego przychodzą takie panowie, jakich by i Europa i Oaza mogły pozazdrościć. Redaktorzy, artyści, nawet takie co przez radio przemawiają! Nieraz, gdy po kilku mieszankach czterdziestopięcio procentowej kawy rozochocił się odpowiednio, wyrzucał resztę gości i ryglował drzwi od wewnątrz wołając teraz pan Grudzień pije z literatami!
(Ośrodek Brama Grodzka Teatr NN)
Fotografia: Irek Pilipczuk, twórca słynnego drinka “Wściekły Ireneusz”